05/05/2020, 21:24
- 10.yüzyılda, İran’ın Ahvaz Şehri’nde dünyaya gelen bir
tanınmıştır. Batı dünyası ise onu “Haly Abbas” olarak bilir.
Ali bin Abbas, herseyden önce iyi bir cerrahtı (operatör).
Zamanına gören zor ameliyatları başarıyla gerçekleştirdi.
Ve bu konuda hâla değerini koruyan eserler verdi. Uzun
yıllar İslâm Âleminde cerrahî doktor adaylarına ilk soru-
lansorulardan biri, Ali Abbas´in anatomisiyle cerrahisi idi.
Onun kitabini bilmeyen cerrah olamazdı. “İlim Mü´minin
kaybolmuş malidir.Onu nerede bulursa alır” buyurur.
(Buhari) Peygamberimiz (s.a.v). İslâm âlimlerine bu hadisi-
şerif büyük bir ilham kaynağı olmuştur.
Müslümanlar, “bu gâvur icâdıdır, bunu düşmanlar keş-
fetmiştir. Ne lüzumu var” gibi bir düşünceye kapılmadan,
faydalı olan her ilmi alma yoluna gitmişlerdir. İşte Ali bin
Abbas da, Yunan tıbbını inceleyen, onun hata ve noksan-
larını düzelten onun İslâm tıbbiyle birleştiren İslâm bilgin-
lerinden biridir. Bu meşhur İslam cerrahı, tıbbi araştırmalar
yaparken, kılcal damarlardaki kan dolaşımını da keşfet-
miştir. Batılı bazı ilim adamları, bu ve benzeri bir çok ilmi
keşifleri kendilerine mal ederek, insanlığı asırlar boyunca
aldatmışlardır.
Mesela, kılcal damarlardaki kan dolaşımının kaşifi İn-
giliz bilgini Harvey olarak gösterilmiştir. Halbuki Ali bin Ab-
bas, ondan çok önceleri, damarların büzülme ve genişleme
özelliğini açıklarken, kılcal damarlardaki kan dolaşımını
anlatmış ve ispat etmiştir. Ali bin Abbas´ı şöhrete kavuştu-
ran başlıca eseri “Kitab-ül Melikî” adlı eseri oldu. Dr. Sigrid
Huke´in ifadesiyle “Bu kitap dünya tabebitine (tıbbına) hedi-
ye edilen, o zamana kadar eşine rastlanmayan bir eserdi.”
Eserin en önemli özelliği o zamana kadarki bütün millet ve
çağların Tıp bilgisini işlemesi, bunlar mantıkî bir şekilde dü-
zenlemiş olmasıydı.